Կոստան Զարյանը կանխագուշակել էր, որ գալու է արարատյան մարդը, և հիմա հենց այդ պահն է. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ Աշոտ Մանուչարյանը
– «Հոգևոր Հայաստանի» համաժողովի Ձեր ելույթում Դուք նշեցիք, որ Հայքը եղել է կարգավորող քաղաքակրթություն, որը պետք է այսօր էլ իր առջև դրված պարտականությունները կատարի: Նախ կուզեի իմանալ` այդ կարգավորումը ո՞ր դաշտում է եղել` հոգևոր, մշակութային, քաղաքական, ռազմական:
– Երբ խոսում ենք քաղաքակրթությունից, իհարկե, ազդեցությունը ինտեգրալ է: Մեր քաղաքակրթության առաջին խորհուրդը ծառայություն մատուցելն է` մարդկության և տիեզերքի սպասարկումը: Այն ժամանակ մարդիկ շատ ավելի ամբողջական էին պատկերացնում աշխարհաշինությունը, քան մենք այսօր: Իհարկե, դժվար է հազարամյակներից եկած խորհուրդը վերախմբագրել, բայց բոլոր դեպքերում այդ աշխատանքը կատարվում է: Մենք այսօր բզկտված ենք մինչև մեկ տարրի կյանք: Հիմա մեր երիտասարդ սերնդին սովորեցնում են նոր տիպի կյանք, երբ միայն ինքն է, իր կյանքը, իր հաճույքները: Իհարկե, դա մակերեսային է նստած երիտասարդների մեջ: Դա ընթացիկ, բայց մեռնող քաղաքակրթության գործառույթն է: Իսկ մեր հնուց եկածը բոլորովին այլ է: Մենք եղել ենք տիեզերքը սպասարկող: Այսինքն, մարդու տիեզերական միսիան սպասարկող: Այդպիսին է մեր քաղաքակրթության տիեզերական խորհուրդը: Պատահական չէ, որ Հռոմի պապը գալիս–ասում է` դուք մունետիկ եք: Նա նկատի ունի գալիք աշխարհի մունետիկ, ով մարդկությունը կփրկի այս հորձանուտից:
– Մեր հոգևոր դիմագիծը կորցնելն ինչի՞ց սկսվեց: Այդ քայքայման պրոցեսի հիմքը ե՞րբ և ինչպե՞ս դրվեց:
– Բարձրյալը մարդուն շատ ավելի բարդ էակ է ստեղծել, քան մեզ թվում է: Մենք մեր ֆիզիկական մարմինն ենք տեսնում, մի քիչ էլ սկսել ենք ուղեղից հասկանալ, և վերջ: Ճիշտ է, հոգու մասին խոսակցություններ էլ կան: Մեկ–մեկ էլ եկեղեցին է հիշեցնում այդ մասին: Բայց հիմնականում այս 2–3–ի շուրջ ենք պտտվում:
Մեր մեջ եղածը շատ ավելի խորքային է: Ուստի հաղորդման խողովակները շատ ավելի հարուստ են: Դրա համար, եթե անգամ երեխան մեծանում է այս անհեթեթության մեջ, դա միայն կաղապարն է` մի թեթև հարված, և հայ մարդը նորից ծնվում է:
– Քաղաքակրթական մոդելի ընտրությունը միայն անհատակա՞ն հարց է, թե դա պետք է լինի պետական մակարդակով, քանի որ արդեն պետություն ունենք:
– Ամեն ինչ շատ ավելի բարդ է: Հիմա պետությունն ինքը անհեթեթ է կառուցված: Նա իր բարձրագույն աստիճանը չունի: Կարելի է ասել` անաստված է, անհոգի: Անգամ ԽՍՀՄ–ում, որին ճանաչում էինք որպես աստվածամերժ երկիր, հոգևոր դաս կար: Դրանք բազմաթիվ ստեղծագործական միություններն էին և նրանցով կազմակերպված մտավորականությունը: Եվ հենց մտավորականությունն էր այդ երկրի իրական գաղափարախոսը, ոչ թե Կոմկուսը: Վիսոցկին, Ռասպուտինը կամ Հրանտ Մաթևոսյանը, Սիլվա Կապուտիկյանը, Սևակը շատ ավելի խորը դաստիարակ էին, քան Կոմկուսի ամբողջ կազմը: Մեզ մոտ այս սկզբունքը խախտված է: Մեզանում ոչնչացվում է մտավորականությունը: Ամեն մի պիղծ քայլ անելիս կողքին մտավորական են կանգնեցնում, որ նրա հեղինակությունն օգտագործվի պղծությունը սրբագրելու համար: Բայց կեղծիքը չի սրբագրվում, այն ոչնչացնում է մտավորականին: Վաղը այդ խոսքի կարիքը կլինի, ասողը չի լինի:
– Դա միտումնավո՞ր է արվում:
– Անկասկած, բայց միտումնավորությունը երկու կողմ ունի: Մեկը` համաշխարհային քսակի քեռիներն ուզում են փողի կենտրոնացումը մեկ ձեռքում պահպանել: Դրա համար նրանք ավերում են ամեն ինչ, այդ թվում` հասարակությունները: Երկրի ղեկին դնում են համապատասխան իշխանավորներ, կերտում են համապատասխան համակարգեր: Տեսեք` մեզ մոտ ինչպես է` քրեական տարրը դարձել է ղեկավար, իրական ընտրանին` մուրացկան:
– Դուք Ձեր խոսքում ասացիք, որ մի հարված, և հայը ցանկացածիս մեջ արթնանում է: Մենք բոլորս սպանեցինք Հաց բերողին, ով իր ընտրությամբ մեր մեջ փորձեց վերարթնացնել մեր ազգային ու հոգևոր արժեքները:
– Կոստան Զարյանը կանխագուշակել էր, որ գալու է արարատյան մարդը, և հիմա հենց այդ պահն է: Մարդիկ չեն պատկերացնում, թե աշխարհը որտեղ է հայտնվել: Իմ ավագ ընկերներից մեկը կրկնում է` մինչև դժոխքի դուռը չտեսնես, «փրկեա տերը» չես հիշի: Հիմա մենք սրընթաց գնում ենք դժոխք: Եվ, ցավոք, դժոխքն է մարդուն արթնացնում: Բանական խոսքով դա շատ դժվար է: Հիմա ճշմարտությունը գալիս է: Պահը մոտեցել է: Հայաստանում, կոպիտ ասած, տասը մարդուց մեկը դրանից տեղյակ է: Այդ մեկը չի կարողանում դառնալ ընդհանուր կարգավորող, կարգադրող, բայց նա այդ գիտելիքը տարածում է: Այդ գիտելիքը համընդհանուր չի դառնում, որովհետև ոչ մի հեռուստաալիքով այդ մասին չեք լսի` արգելված է: Պետք է այդ մասին ասի մտավորականությունը, որպեսզի ժողովուրդն էլ իր իրական մտավորականներին ճանաչի: Թե չէ ժողովրդին թվում է, թե մտավորականը այն պնակալեզն է: Բայց անգամ այդ պնակալեզությունը պահի խնդիր է` խեղճացնում են, հասցնում են այդ վիճակին: Բայց նրան էլ պետք է թափ տանք, որ բարձրանա ու խոսի: Որովհետև տիեզերքի այն լեզուն, որով կարող է խոսել մտավորականը, ինձ տրված չէ: Նա շատ ավելի լավ է կարողանում խոսել մարդու հոգու հետ:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:
"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития
В Ханты-Мансийском автономном округе-Югре прошел медиатур для иностранных журналистов аккредитован...
Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»
Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»
Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»
Впервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»
С азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для Армении
Очередная неудача Никола Пашиняна: «Паст»
Итальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условием
Напряжная ситуация во дворе церкви
