Կոստան Զարյանը կանխագուշակել էր, որ գալու է արարատյան մարդը, և հիմա հենց այդ պահն է. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ Աշոտ Մանուչարյանը
– «Հոգևոր Հայաստանի» համաժողովի Ձեր ելույթում Դուք նշեցիք, որ Հայքը եղել է կարգավորող քաղաքակրթություն, որը պետք է այսօր էլ իր առջև դրված պարտականությունները կատարի: Նախ կուզեի իմանալ` այդ կարգավորումը ո՞ր դաշտում է եղել` հոգևոր, մշակութային, քաղաքական, ռազմական:
– Երբ խոսում ենք քաղաքակրթությունից, իհարկե, ազդեցությունը ինտեգրալ է: Մեր քաղաքակրթության առաջին խորհուրդը ծառայություն մատուցելն է` մարդկության և տիեզերքի սպասարկումը: Այն ժամանակ մարդիկ շատ ավելի ամբողջական էին պատկերացնում աշխարհաշինությունը, քան մենք այսօր: Իհարկե, դժվար է հազարամյակներից եկած խորհուրդը վերախմբագրել, բայց բոլոր դեպքերում այդ աշխատանքը կատարվում է: Մենք այսօր բզկտված ենք մինչև մեկ տարրի կյանք: Հիմա մեր երիտասարդ սերնդին սովորեցնում են նոր տիպի կյանք, երբ միայն ինքն է, իր կյանքը, իր հաճույքները: Իհարկե, դա մակերեսային է նստած երիտասարդների մեջ: Դա ընթացիկ, բայց մեռնող քաղաքակրթության գործառույթն է: Իսկ մեր հնուց եկածը բոլորովին այլ է: Մենք եղել ենք տիեզերքը սպասարկող: Այսինքն, մարդու տիեզերական միսիան սպասարկող: Այդպիսին է մեր քաղաքակրթության տիեզերական խորհուրդը: Պատահական չէ, որ Հռոմի պապը գալիս–ասում է` դուք մունետիկ եք: Նա նկատի ունի գալիք աշխարհի մունետիկ, ով մարդկությունը կփրկի այս հորձանուտից:
– Մեր հոգևոր դիմագիծը կորցնելն ինչի՞ց սկսվեց: Այդ քայքայման պրոցեսի հիմքը ե՞րբ և ինչպե՞ս դրվեց:
– Բարձրյալը մարդուն շատ ավելի բարդ էակ է ստեղծել, քան մեզ թվում է: Մենք մեր ֆիզիկական մարմինն ենք տեսնում, մի քիչ էլ սկսել ենք ուղեղից հասկանալ, և վերջ: Ճիշտ է, հոգու մասին խոսակցություններ էլ կան: Մեկ–մեկ էլ եկեղեցին է հիշեցնում այդ մասին: Բայց հիմնականում այս 2–3–ի շուրջ ենք պտտվում:
Մեր մեջ եղածը շատ ավելի խորքային է: Ուստի հաղորդման խողովակները շատ ավելի հարուստ են: Դրա համար, եթե անգամ երեխան մեծանում է այս անհեթեթության մեջ, դա միայն կաղապարն է` մի թեթև հարված, և հայ մարդը նորից ծնվում է:
– Քաղաքակրթական մոդելի ընտրությունը միայն անհատակա՞ն հարց է, թե դա պետք է լինի պետական մակարդակով, քանի որ արդեն պետություն ունենք:
– Ամեն ինչ շատ ավելի բարդ է: Հիմա պետությունն ինքը անհեթեթ է կառուցված: Նա իր բարձրագույն աստիճանը չունի: Կարելի է ասել` անաստված է, անհոգի: Անգամ ԽՍՀՄ–ում, որին ճանաչում էինք որպես աստվածամերժ երկիր, հոգևոր դաս կար: Դրանք բազմաթիվ ստեղծագործական միություններն էին և նրանցով կազմակերպված մտավորականությունը: Եվ հենց մտավորականությունն էր այդ երկրի իրական գաղափարախոսը, ոչ թե Կոմկուսը: Վիսոցկին, Ռասպուտինը կամ Հրանտ Մաթևոսյանը, Սիլվա Կապուտիկյանը, Սևակը շատ ավելի խորը դաստիարակ էին, քան Կոմկուսի ամբողջ կազմը: Մեզ մոտ այս սկզբունքը խախտված է: Մեզանում ոչնչացվում է մտավորականությունը: Ամեն մի պիղծ քայլ անելիս կողքին մտավորական են կանգնեցնում, որ նրա հեղինակությունն օգտագործվի պղծությունը սրբագրելու համար: Բայց կեղծիքը չի սրբագրվում, այն ոչնչացնում է մտավորականին: Վաղը այդ խոսքի կարիքը կլինի, ասողը չի լինի:
– Դա միտումնավո՞ր է արվում:
– Անկասկած, բայց միտումնավորությունը երկու կողմ ունի: Մեկը` համաշխարհային քսակի քեռիներն ուզում են փողի կենտրոնացումը մեկ ձեռքում պահպանել: Դրա համար նրանք ավերում են ամեն ինչ, այդ թվում` հասարակությունները: Երկրի ղեկին դնում են համապատասխան իշխանավորներ, կերտում են համապատասխան համակարգեր: Տեսեք` մեզ մոտ ինչպես է` քրեական տարրը դարձել է ղեկավար, իրական ընտրանին` մուրացկան:
– Դուք Ձեր խոսքում ասացիք, որ մի հարված, և հայը ցանկացածիս մեջ արթնանում է: Մենք բոլորս սպանեցինք Հաց բերողին, ով իր ընտրությամբ մեր մեջ փորձեց վերարթնացնել մեր ազգային ու հոգևոր արժեքները:
– Կոստան Զարյանը կանխագուշակել էր, որ գալու է արարատյան մարդը, և հիմա հենց այդ պահն է: Մարդիկ չեն պատկերացնում, թե աշխարհը որտեղ է հայտնվել: Իմ ավագ ընկերներից մեկը կրկնում է` մինչև դժոխքի դուռը չտեսնես, «փրկեա տերը» չես հիշի: Հիմա մենք սրընթաց գնում ենք դժոխք: Եվ, ցավոք, դժոխքն է մարդուն արթնացնում: Բանական խոսքով դա շատ դժվար է: Հիմա ճշմարտությունը գալիս է: Պահը մոտեցել է: Հայաստանում, կոպիտ ասած, տասը մարդուց մեկը դրանից տեղյակ է: Այդ մեկը չի կարողանում դառնալ ընդհանուր կարգավորող, կարգադրող, բայց նա այդ գիտելիքը տարածում է: Այդ գիտելիքը համընդհանուր չի դառնում, որովհետև ոչ մի հեռուստաալիքով այդ մասին չեք լսի` արգելված է: Պետք է այդ մասին ասի մտավորականությունը, որպեսզի ժողովուրդն էլ իր իրական մտավորականներին ճանաչի: Թե չէ ժողովրդին թվում է, թե մտավորականը այն պնակալեզն է: Բայց անգամ այդ պնակալեզությունը պահի խնդիր է` խեղճացնում են, հասցնում են այդ վիճակին: Բայց նրան էլ պետք է թափ տանք, որ բարձրանա ու խոսի: Որովհետև տիեզերքի այն լեզուն, որով կարող է խոսել մտավորականը, ինձ տրված չէ: Նա շատ ավելի լավ է կարողանում խոսել մարդու հոգու հետ:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:
Փոքրիկ խմբակի առաջնորդի հրահանգով տարբեր կառույցներ խոշորացույցով քրքրում են Նարեկ Կարապետյանի «դոսյ...
Մինչ Փաշինյանն ու նրա նախարարները զբաղված են անձնական որակավորումներ տալով, մենք զբաղված ենք աշխատան...
«Բանակցել է Նիկոլ Փաշինյանը». Նարեկ Կարապետյանը տեսանյութ է հրապարակել
30-ամյա երիտասարդը գողացել է 30 գլուխ ոչխար՝ պատճառելով մոտ 2 500 000 դրամի վնաս. գողությունը բացահա...
Անուշավան Սրբազան, լսիր այս խոսքերդ, հիշիր ասածներդ, ու զզվիր ինքդ քեզնից. Դավիթ Սարգսյան
Կարգալույծ սարկավագի հուսահատ խոստովանությունը
Տվյալների վրա հիմնված որոշումների կայացման հմտություններ՝ դպրոցների կառավարման համար
Խրախուսանքները նոր ուժ ու եռանդ կարող են հանդիսանալ առաջիկա տարվա ընթացքում նոր մեդալների նվաճման հա...
Կրթության ոլորտը ԶՊՄԿ ուշադրության կենտրոնում է
Արցախի կորուստը վարչախմբի ձախողման ուղիղ հետևանքն էր․ Ավետիք Չալաբյան
