Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

Widest 5G Coverage, the Launch of the Uplay Platform, and the Integration of Cerillion: Ucom Summarizes 2025 Ucom and Armflix Present “13 Seconds” at KinoPark How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon Unibank Became a Member of BAFTThe December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in ArmeniaHeading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026 Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat Pay
Politics

Այժմ մենք ունենք իրավիճակ, երբ պրակտիկան առաջ է անցել տեսությունից․ Հրայր Կամենդատյան

Հրայր Կամենդատյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է․ 

Արդի պոստինդուստրիալ դարաշրջանում մի գերվտանգավոր ռիսկային խնդիր կա․ տնտեսագետները և փիլիսոփաները չեն հասցնում հետևել իրողություններին։ Քաղաքակրթական պրոցեսները այնքան արագ են զարգանում, որ դասական վերլուծության գործիքները հաճախ հնացած են դառնում դեռ նախքան կիրառվելը։

Եթե 19–րդ դարի վերջում կամ 20–րդ դարի առաջին կեսին տեսաբանները կարողանում էին հասկանալ զարգացումները և կանխատեսել (օրինակ՝ Մարքսը՝ կապիտալիզմի մասին, Վեբերը՝ ռացիոնալ բյուրոկրատիայի մասին, Շումբեթերը՝ նորարարության ու ստեղծագործ կործանման մասին), ապա այսօր նույն մակարդակի կանխատեսման ունակություն գրեթե չկա։ Պատճառները մի քանիսն են․

1. Արագընթաց փոփոխություններ – թվային արժույթների, արհեստական բանականության, կենսատեխնոլոգիաների, նեյրոինժեներիայի և մուլտիմեդիայի զարգացումը ոչ միայն տնտեսություն է փոխում, այլև հենց մարդուն։ Մարդու մասին հին «հաշվարկները» այլևս չեն գործում
։
2. Չափից շատ անորոշություն – նախկինում փոփոխությունները գծային էին՝ կարելի էր ենթադրել մոտակա տասնամյակների տրամաբանությունը։ Հիմա փոփոխությունները հանկարծակի են, ոչ գծային ու հաճախ անկանխատեսելի։

3. Գիտելիքի մասնատում – փիլիսոփաները քիչ կապ ունեն կիրառական տեխնոլոգիաների հետ, իսկ տեխնոլոգների մեծ մասը չի զբաղվում տեսական հարցերով։ Այս երկուսի միջև անջրպետ կա։

Այժմ մենք ունենք իրավիճակ, երբ պրակտիկան առաջ է անցել տեսությունից։ Բայց հենց սա էլ վտանգավոր է․ հասարակությունները կարող են ունենալ հսկայական հնարավորություններ (AI, բլոքչեյն, գենոմային ինժեներիա), բայց առանց տեսական կողմնորոշման՝ գնալ դեպի ինքնաոչնչացում կամ կործանարար սխալներ։

Ի՞նչ է մեզ սպասում․

Տնտեսությունն ավելի ու ավելի կդառնա թվային և ոչ նյութական, որտեղ արժեքը ոչ թե ֆիզիկական արտադրանքն է, այլ տվյալները, ալգորիթմները և ուշադրությունը։

Կառավարումները դժվարանալու են․ պետությունները հաճախ չեն հասցնի կարգավորել տեխնոլոգիական հեղափոխությունները։
Մարդու ինքնությունը կփոխվի․ «մարդը» և «մեքենան» կխառնվեն։ Փիլիսոփայությունը դեռ չունի պատրաստի պատասխաններ՝ սա ազատագրո՞ւմ է, թե՞ սպառնալիք։

Նոր գաղափարների պահանջ կծնվի։ Հին տեսությունները (կապիտալիզմ, սոցիալիզմ, լիբերալիզմ) բավարար չեն լինելու՝ այս ամենի մասին խոսելու համար։

Այս պահին հարցը, որ դնում ես, իրականում աշխարհի մեծագույն մտավոր մարտահրավերն է․ վերականգնել տեսության և պրակտիկայի կապը։ Առանց դրա մենք շարժվում ենք դեպի անծանոթը՝ «փակ աչքերով»։

Կան զսրգացումների մի քանի տեսական սցենարներ, որոնցից չարագուշակը մութ սցենարն է ։ Այն հիմնված է այն մտքի վրա, որ պոստինդուստրիալ դարաշրջանի հիմնական գործիքները՝ թվային արժույթները, արհեստական բանականությունը, բիոտեխնոլոգիան, զարգանում են առանց վերահսկողության և առանց համընդհանուր արժեքային համակարգի։

Մութ սցենար – «Տեխնո-կոլապս»

1. Տնտեսական կենտրոնացում և անարդարություն

Թվային արժույթներն ու բլոքչեյն համակարգերը իրականում դառնում են համաշխարհային հսկաների սեփականությունը։ «Ազատացման» փոխարեն մենք ստանում ենք մոնոպոլիա։

Փոքր ու միջին տնտեսությունները կործանվում են․ փողը կենտրոնանում է տեխնո-կորպորացիաների և գերհզոր պետությունների մոտ։
Սոցիալական անհավասարությունը հասնում է պատմական չափերի։ Սովորական մարդիկ վերածվում են տվյալների մատակարարների։

2. Արհեստական բանականության գերիշխանություն

ԱԲ-ն աստիճանաբար ստանձնում է որոշումների կայացման գործառույթները։ Սկզբում դա վերաբերում է բիզնեսին ու շուկային, հետո՝ կառավարմանն ու քաղաքականությանը։

Պետությունները կախված են դառնում «սև արկղ» ալգորիթմներից, որոնց որոշումները ոչ ոք չի հասկանում։
Մարդիկ կորցնում են իրենց դերը որպես տնտեսական և քաղաքական սուբյեկտներ։

3. Սոցիալական փլուզում

Աշխատանքային շուկան կտրուկ փոխվում է․ հին մասնագիտությունները մեռնում են, նորերը հասանելի չեն լայն զանգվածներին։ Աշխարհի մեծ մասը դառնում է գործազուրկ։

Սոցիալական համակարգերը փլուզվում են, թոշակների և պետական աջակցության ռեսուրսները սպառվում։
Սոցիալական անկարգություններ, զանգվածային միգրացիա, անկանոն պատերազմներ։

4. Կենսատեխնոլոգիական մղձավանջ

Գենոմային ինժեներիան դառնում է էլիտայի գործիք․ հարուստները «կատարելագործում» են իրենց սերունդը, իսկ մնացածը մնում են «մարդկային երկրորդ սորտ»։

Բիո-զենքերը դառնում են տարածված․ պետությունները կամ խմբերը սկսում են միմյանց վրա կիրառել գենետիկ թիրախավորված վիրուսներ։

5. Փիլիսոփայական և արժեքային վակուում

Մարդիկ դադարում են հասկանալ իրենց գոյության իմաստը։

Դասական կրոններն ու գաղափարական համակարգերը կորցնում են ազդեցությունը, իսկ նորերը չեն ձևավորվում։

Ամբողջ քաղաքակրթությունը մտնում է էքզիստենցիալ ճգնաժամի մեջ։

Վերջնական ելքը․ «տեխնո-կոլապս»․ տեխնոլոգիաները կործանում են հասարակական ու տնտեսական կառույցները, ստեղծում են համաշխարհային քաոս։ Պետությունների մեծ մասը փլուզվում է, ուժեղները վերածվում են կիբեր-դիկտատուրաների։ Մարդը դառնում է հավելված՝ մեքենայի կողքին։

Իմիջայլոց նշաններ արդեն հիմա կան աշխարհում, որ մութ սցենարը սկսված է։

Շարունակելի.....