Խուլերը չգիտեն, թե երկրում ինչ գործընթացներ են ընթանում

Ընտրությունների թոհուբոհի ժամանակ հաճախ շատ հարցերի ուշադրություն չի դարձվում: Շատ դեպքերում նաև անտեսվում են հասարակության այն շերտերի ներկայացուցիչները, որոնք սահմանափակ կարողությունների պատճառով ի վիճակի չեն լինում ակտիվ մասնակցել երկրում տեղի ունեցող քաղաքական գործընթացներին: Ու եթե, օրինակ, շարժողական խնդիրներ ունեցողները ընտրարշավներին մասնակցելու դժվարություններ են ունենում, ապա խուլերի դեպքում պատկերն առավել մռայլ է: Նրանցից շատերն անգամ չեն էլ կարողանում տեղեկանալ, թե առհասարակ երկրում ինչ է տեղի ունենում:

Ժեստերի լեզվի մասնագետ Զուբեյդա Մելիքյանը Oragir.info-ի հետ զրույցում նշեց, որ շատ կարևոր հարց է բարձրացվում, քանի որ խուլերին հիմնականում հիշում են դեկտեմբերի 3–ին՝ հաշմանդամների օրվա կապակցությամբ: Մնացած դեպքերում նրանց մասին գրեթե մոռանում են:

«Իրականում խուլերի խնդիրներով պետք է խուլերի միավորումը զբաղվի, բայց այնտեղ նույնպես խժդժություններ կան: Ամպեր են կուտակվել այդ կազմակերպության կենտրոնական վարչության գլխին: Այս միավորումը պետք է ուժեղ լինի, որ կարողանա հարցեր բարձրացնել: Այսօր բարձրագույն կրթություն ստացողներ ունենք, բայց երբ ավարտեն, որտե՞ղ պետք է աշխատեն: Ինչ վերաբերում է ընտրություններին, դրան մասնակցելու կարգը թեև ժեստերի լեզվով թարգմանված է, բայց մարդկանց պետք է բացատրել, թե ինչ կուսակցություններ են առաջադրված, թեկնածուներն ովքեր են, ինչ տարբերություն կա թեկնածուների ծրագրերի միջև և այլն»,–ասաց Զ. Մելիքյանը:

Առաջին հերթին խուլերին պետք է կուսակցական անձանց հետ ծանոթացնել, հակառակ դեպքում նրանք պետք է իներցիայով գնան ընտրության: Ու թեև լրատվականներից որոշներում ժեստերի լեզվով թարգմանություն իրականացվում է, սակայն տեղեկատվական հոսքերն այնքան շատ են, որ ոչ բոլորն են կարողանում հասկանալ, թե ով՝ ով է: Ստացվում է, որ խուլերը կա՛մ իներցիայով իրենց ընտանիքի անդամի ուղղորդմամբ են ընտրություն կատարում, կա՛մ ընդհանրապես հրաժարվում են մասնակցել ընտրություններին:

Մասնագետի խոսքով, անիրազեկվածության պատճառով խուլերի մեծ մասը հրաժարվում է ընտրություններին մասնակցել, իսկ պատշաճ իրազեկում կազմակերպելու համար էլ ժամանակ և ռեսուրսներ են հարկավոր: Ինչ վերաբերում է միավորման ներսի խնդիրներին, ապա այստեղ կազմակերպության ղեկավարի աթոռի համար պայքարում են երկու հարազատ եղբայրներ, որոնք մեկը մյուսին դեմ են:

Ի դեպ, Հայաստանում խուլերի թիվը մոտ 3500 է, որն, ի դեպ, համապատասխանում է միջազգային ցուցանիշներին: Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ցանկացած ազգի կամ երկրի պարագայում բնակչության 0,1 %–ը խուլերն են կազմում: Այս թիվը աշխարհի խուլերի ֆեդերացիայի կողմից է հրապարակվել՝ հիմք ընդունելով սեփական ուսումնասիրությունները:

«Ապշելու բան է, բայց հետաքրքիր է, որ բոլոր երկրներում այդ թիվը համընկնում է իրական ցուցանիշների հետ: Այսինքն, անկախ երկրից ու բնակչության թվաքանակից, 0,1 %–ը խուլ է: Այսինքն, այս ցուցանիշը ողջ աշխարհում համաչափ է իր բնակչության թվաքանակին: Ավելացնեմ նաև, որ խուլերն աշխարհի մեջ մի աշխարհ են, ովքեր ունեն իրենց մշակույթը, իրենց լեզուն, իրենց վարքն ու բարքը, իրենց ավանդույթներն ու հետաքրքրությունները»,– ասաց Զ. Մելիքյանը:

Խոսելով կրթական խնդիրների մասին՝ նա նշեց, որ այսօր շատ ծնողներ նախընտրում են երեխաներին ներառական կրթություն ունեցող դպրոցներ տանել, բայց ավելի են բարդացնում իրավիճակը, քանի որ շատ հաճախ նման երեխաներով զբաղվող մասնագետներ դպրոցներում չեն լինում:

«Ծնողներն իրենց կոմպլեքսներից ձերբազատվելու համար երեխաներին տանում են ներառական կրթության, բայց երբ երեխան դառնում է 4–րդ, 5–րդ դասարանի աշակերտ, ծնողները հասկանում են, որ իրենց երեխայի մակարդակը 2–րդ դասարանին է համապատասխանում: Այսինքն, դպրոցներում աբսուրդային իրավիճակ է ստեղծվել, քանի որ հասկանալի չէ, թե, օրինակ, ուսուցիչը 30 աշակերտին ինչպես պետք է թողնի ու խուլ երեխային դաս բացատրի: Արտերկրում մեկ խուլ երեխայի 5 մասնագետ է տրամադրվում, իսկ մեզ մոտ դպրոցներում ժեստերի մասնագետներ չկան, որ խուլերին դաս բացատրեն: Մեր հանրակրթական դպրոցներում խուլերի համար խայտառակ պայմաններ են, մինչդեռ մասնագիտացված դպրոց հաճախելու դեպքում նրանք կարողանում են կայանալ, նույնիսկ հետագայում սեփական ընտանիքը կազմել»,– ասաց Զ. Մելիքյանը: