Կոռուպցիան համակարգային է. ԵՄ–ն կկարողանա՞ ստիպել` զուգակցել «մտրակի և բլիթի» քաղաքականությունը. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է «Թրանսփարենսի ինթերնեյշնլ» հակակոռուպցիոն կենտրոնի ծրագրերի ղեկավար Վարուժան Հոկտանյանը
– Պարո՛ն Հոկտանյան, ԵՄ–Հայաստան Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրում առկա դրույթով կողմերը պետք է համագործակցեն նաև կոռուպցիայի դեմ պայքարի արդյունավետության ապահովման շուրջ: Համաձայնագրում հղում է արվում միջազգային իրավական փաստաթղթերին: Որքանո՞վ է առանցքային և պարտավորեցնող կոռուպցիայի դեմ պայքարի դրույթը:
– Որքան նախկինում, այնքան էլ՝ հիմա: Գիտեք, առհասարակ, տեքստերում խստությունը դեռ ոչինչ չի նշանակում, որովհետև ՀՀ–ն դեռ վաղուց տարբեր պարտավորություններ է ստանձնել: Այդ պարտավորությունները կատարում է, և կատարելու արդյունքում ոչինչ չի փոխվում: Այստեղ խնդիրն այլ է: Ես քաղաքական խնդիր եմ տեսնում: Զուգակցելով «մտրակի և բլիթի» քաղաքականությունը, ԵՄ–ն որքանո՞վ կկարողանա ստիպել, որ ՀՀ–ն այդ ամենը կատարի: Առայժմ դա ԵՄ–ին առանձնապես չի հաջողվել: Որոշ օրենսդրական փոփոխություններ են եղել, բայց դրանից այն կողմ՝ ոչինչ: Իսկ նման արդյունքի պատճառը քաղաքական կամքի բացակայությունն է: Ընդամենն օրենքներ, և կաշառք վերցնողների՝ հիմնականում ձևական հայտնաբերումներ: Իսկ կոռուպցիան միայն կաշառքը չէ: Մեկ–մեկ ավելի լուրջ ձևականություններ էլ են լինում, բայց խնդիրն այն է, որ դրանք իրավիճակի փոփոխության չեն բերում: Այս փաստն ուժեղացնում է այն պնդումը, որ մեզ մոտ կոռուպցիան համակարգային է: Բռնում ես բարձրաստիճան պաշտոնյայի, բայց դրանից հետո նույն ոլորտում իրավիճակը չի փոխվում: Սա նշանակում է, որ համակարգը ավտոմատ կերպով նրա տեղում բերում է մեկ այլ պաշտոնյայի, և այդ ամենը շարունակվում է: Այս պարագայում նաև կասկածներ են առաջանում, որ նպատակն իրականում հակակոռուպցիոն քայլը չէր:
– 2018 թ. կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողով կստեղծվի: Հաշվի առնելով, որ կոռուպցիայի դեմ պայքարի խորհրդի գործունեությունը անարդյունավետ է որակվում, ի՞նչ կարելի է սպասել նոր մարմնից:
– Եթե քաղաքական կամք չկա, ուզում ես խորհուրդ կամ այլ մարմին ունեցի, խնդիրը չի լուծվի: Գերմանիան այդպիսի մասնագիտացված խորհուրդ կամ մարմիններ չունի, բայց կոռուպցիայի և հակակոռուպցիոն քաղաքականություն մշակելու տեսանկյունից շատ ավելի բարվոք իրավիճակում է: Խնդիրն այն, թե իշխող վերնախավն ինչպե՞ս է մոտենում հարցին: Գիտակցո՞ւմ է, որ կոռուպցիան իսկապես ազգային անվտանգության խնդիր է: Գիտակցո՞ւմ է, որ պետք է շատ լուրջ քայլեր ձեռնարկի այդ հարցն ինչ–որ ձևով լուծելու համար: Երբ Վրաստանը 2000–ականներին իր ռեֆորմներն իրականացրեց, ընդամենը մի խորհուրդ ուներ, մասնագիտացված մարմիններ չկային: Բայց Սահակաշվիլին կարողացավ այնպես անել, որ կոռուպցիան էապես կրճատվեց: Մինչև «Վարդերի հեղափոխությունը» Վրաստանն աշխարհի հինգ ամենակոռումպացված երկրների մեջ էր, և այդ առումով ՀՀ–ից շատ ավելի վատ վիճակում էր: Հիմա անհամեմատ ավելի լավ վիճակում է, քան մենք: Մյուս կողմից կա Ուկրաինայի օրինակը: Մայդանից հետո ստեղծվեցին մարմիններ, բայց խնդիրն այդպես էլ չի լուծվում: Քաղաքական կամքի բացակայությունը թույլ չի տալիս, որ այդ մարմիններն արդյունավետ աշխատեն: Այս երկու, այսպես ասած՝ մեզ բավականին հոգեհարազատ, ընդհանուր պատմություն ունեցող երկրների օրինակը ցույց է տալիս, թե որքան կարևոր է քաղաքական կամքը:
– Ամեն դեպքում, ՀՀ արդարադատության նախարար Դավիթ Հարությունյանն օրերս հայտարարել է, թե կոռուպցիայի դեմ պայքարում ՀՀ–ն արդեն լուրջ առաջընթաց է արձանագրել:
– Ծանոթացա հայտարարությանը: Ինչպես պետական ցանկացած պաշտոնյա, նա նկատի է ունեցել այն իրավական ակտերն ու համապատասխան ինստիտուտները, որոնք ստեղծվել են: Մնում է այդ ամենն աշխատեցնել: Իսկ այդ աշխատանքը նկատելի կլինի, երբ կոռուպցիայի ընկալման համաթիվն իսկապես նվազի: Այսինքն՝ մարդը զգա, որ իրավիճակը կարող է լավանալ: Կարող ես շատ լավ օրենքներ ընդունել, բազմաթիվ մարմիններ ստեղծել, բայց սայլը տեղից չշարժվի: Եվ ընդհակառակը, Գերմանիայի օրինակը ցույց է տալիս, որ ոչ մի մարմին չունենալով ամեն ինչ կարող է շատ լավ աշխատել: Եվրոպական երկրների օրինակները ցույց տվեցին, որ կոռուպցիայի դեմ պայքարի աշխատող մեխանիզմ են նաև արդար ընտրությունները: Իշխանափոխություն է տեղի ունենում, որն ամենալուրջ զսպող մեխանիզմն է: Այն թույլ չի տալիս, որ կոռուպցիան դառնա համակարգային ու խեղդի երկիրը:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития
Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»
Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»
Впервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»
С азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для Армении
Сегодня - премьер-министр, завтра - бывший, а Церковь вечна: «Паст»
Итальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условием
Напряжная ситуация во дворе церкви
Картина «Почтальон» Карена Геворкяна удостоилась специального упоминания на фестивале документальног...
Визит Оверчука в Ереван։ новые импульсы Москвы: «Паст»
