Հայաստանի բանտված արջերը բրիտանական պարբերականի լրահոսում. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Այն, որ Հայաստանում վայրի կենդանիները շատ հաճախ ծառայում են բիզնես նպատակների՝ հայերիս համար նորություն չէ, բայց ահա արդեն հայկական անբարեխղճության զոհերի մասին սկսել են գրել նաև արտասահմանյան լրատվամիջոցները:
Բրիտանական Daily Mail լրատվականի հոկտեմբերի 24–ի լրահոսում Հայաստանի վերաբերյալ հոդված հայտնվեց, որում բնավ մեր երկրի մասին լավ բաներ չէին գրված: Պարբերականը ահազանգում էր Հայաստանի ռեստորաններում և այլ նմանատիպ վայրերում անազատության մեջ պահվող վայրի արջերի խնդրի մասին:
Daily Mail–ի բնորոշմամբ՝ Հայաստանում այդ կենդանիներին տարբեր զվարճանքի կենտրոններում փակում են փոքրիկ վանդակներում՝ իրենց այցելուների ուրախ ժամանցն ու բարձր տրամադրությունն ապահովելու համար: Պարբերականի կողմից հրապարակված լուսանկարների մի մասն էլ վերաբերում էր Հրազդանի կիրճում տեղակայված «Արջանոց» ռեստորանին:
Պարբերականը Հայաստանը բնորոշում է որպես կենդանիների իրավունքները ոտնահարող երկիր, որտեղ սովորություն է դարձել արջերին բռնել և պահել անազատության մեջ:
Ըստ կայքի՝ Կենդանիների փրկության միջազգային բրիտանական բարեգործական կազմակերպությունը (IAR) արջերին վանդակներից ազատելու ծրագրով է հանդես եկել, որը պատրաստվում է իրականացնել ՀՀ կառավարության հետ համատեղ: Նրանք կփորձեն սարսափելի պայմաններից ազատել մոտ 80 արջի, յուրաքանչյուրի վերաինտեգրման համար ծախսելով մոտ 4 հազար եվրո: Իսկ այն կենդանիները, որոնց հասկանալի պատճառներով հնարավոր չի լինի վերադարձնել վայրի բնություն, կտեղափոխեն հատուկ ապաստարան, որի կառուցման համար կազմակերպությունը պատրաստ է մոտ 75 հազար եվրո տրամադրել:
Համահայկական բնապահպանական ճակատ նախաձեռնության անդամ, բնապահպան Լևոն Գալստյանը «Փաստի» հետ զրույցում շեշտեց, որ վայրի կենդանիներին անազատ կամ կիսազատ պայմաններում պահելը պետք է օրենքով արգելվի բոլոր վայրերում՝ բացառությամբ կենդանաբանական այգիների, այն էլ՝ միայն ազատավանդակներ լինելու դեպքում։
Նշում է, որ այս խնդրի մասին արդեն ավելի քան 8 տարի է խոսվում է, բայց որոշում կայացնողները, ինչպես բնապահպանն է հասկանում, սրան լուծում տալ չեն ուզում: «Մեր բոլոր որոշում կայացնողներն էլ կիսատ–պռատ լուծումների կողմակից են: Հավես չունեն ընկնել ամեն ինչի հետևից, գտնել ու հայտնաբերել, ավելի հեշտ է կոծկել բոլոր հնարավոր եղանակներով: Երբ պայմանները չեն համապատասխանել գրված կարգին, տուգանել են՝ պահանջելով մեծացնել վանդակը, ոոխարեն պարզելու, թե այդ արջերը որտեղից են հայտնվել այդտեղ: Հովանավորները վերևներից են, բնականաբար, ռիսկ չեն անի ոչինչ էլ անել: Այժմ բանը հասավ նրան, որ միջազգային կազմակերպություններն ու լրատվամիջոցներն անդրադարձան նրան, որ Հայաստանում մոտավորապես 80 արջ պահվում է անհասկանալի պայմաններում՝ անհասկանալի է, թե ինչի համար»,– նկատեց նա:
Ըստ Գալստյանի՝ արջին վանդակի մեջ պահելը անմարդկային քայլ է, և մինչև միջազգային կազմակերպությունները չեն խառնվում ո՛չ որոշում կայացնողները, ո՛չ էլ արջ պահողները քայլեր չեն ձեռնարկում: Եվ հիմա արջերին պահողների մի մասը համաձայնվել է արջերին փոխանցել ապաստարաններ:
Դիտարկմանը, թե օրենք լինելու դեպքում այն լիարժեք կգործի՞, թե շրջանցելու տարբերակներ կգտնեն՝ բնապահպանը պատասխանեց, որ տարբերակներ միշտ էլ կլինեն, բայց երբ հստակ օրենք լինի, իրավիճակն այլ կլինի: Իհարկե չեն վերանա, բայց շատ ավելի պակաս կլինեն դեպքերը:
Հարցին, թե ինչո՞վ է պայմանավորված հայերի՝ կենդանիներին վանդակների մեջ պահելու «սերը», թե՞ դա միայն մեր ցավը չէ, նա պատասխանեց, որ, լինելով եվրոպական ավելի քան 15 երկրներում, ուրիշ ոչ մի տեղ նման բան չի տեսել:
«Ինչպես սիրում են թանկարժեք ավտոմեքենաներ ունենալ, այնպես էլ սա է: Ինքնահաստատվում են վայրի կենդանիների հաշվին: Մեծ մտածողներից մեկն ասում էր՝ ժողովրդի մասին կարծիք կազմելու համար նայիր, թե ինչպես է նա վերաբերվում բնությանը և կենդանիներին»,– նշեց նա:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում